Eritre
Eritre
ERİTRE CUMHURİYETİ
GENEL BİLGİLER. Yüzölçümü 93 679 km². Başkenti ve en büyük kenti: Asmara (500 000 nüf.;1990 tah.).
TOPLUM YAPISI. Nüfusu (1992 tah.) |3 317 611; nüfus yoğunluğu: Km²'ye 35 kişi. Nüfus dağılımı (1993): Kentlerde % 20; kırsal kesimde % 80. Yıllık nüfus artış hızı: Bilgi yok. Resmî dili: Tigrinya, İngilizce. Başlıca dinler: İslâm, ortodoks.
EĞİTİM VE SAĞLIK. Okuma yazma oranı: Bilgi yok. Üniversite sayısı (1993): 1. Hastane yatak sayısı: Bilgi yok. Hekim sayısı: Bilgi yok. Ortalama ömür (1993): 45. Bebek ölüm oranı: Bilgi yok. EKONOMİ. GSMH (1993 tah.): 380 milyon dolar. Kişi başına ulusal gelir: 315 dolar. Etkin nüfus dağılımı (1993): Tarım —% 80-90. Dış ticaret (1993): Dışalım —Bilgi yok; dışsatım —Bilgi yok. Ticaret yaptığı başlıca ülkeler: Etyopya. Para birimi: 1 Etyopya birrhi—= 10 sent.
YÖNETİM. Türü: Cumhuriyet. Yasama gücü: Millet Meclisi. Yönetim bölümlenmesi: 10 bölge. ULAŞIM. Karayolları: Bilgi yok. Demiryolları: Bilgi yok. Başlıca limanları: 2. Başlıca havaalanları: 1.
Doğu Afrika'da devlet. Kuzeyde ve kuzeybatıda Sudan, güneyde ve güneybatıda Etyopya, güneydoğuda Cibuti, kuzeydoğuda ve doğuda Kızıldeniz'le sınırlı olan Eritre'nin yüzölçümü 93 679 km², nüfusu 3 317 611, başkenti Asmara'dır. Kızıldeniz'deki Dahlak adalarının da bağlı olduğu devlet, Mayıs 1993'e kadar Etyopya'nın bölgelerinden birini oluşturmuş, o tarihte bağımsızlığını ilan etmiştir.
YÜZEY ŞEKİLLERİ, TOPLUM YAPISI VE GELİR KAYNAKLARI:
Yüksek bir yayla ile bir kıyı ovasından oluşan Eritre'de, iklim kıyı ovasında çok sıcak ve kurak, iç yaylada biraz daha serin ve yağışlıdır. Başlıca gelir kaynaklarını tarım (darı, buğday, kahve, pamuk) ve madencilik (tuz ve bakır) oluşturur.
Eritre nüfusunun büyük bölümü Sami ırkındandır ve Tigrinyadili konuşur. Afarlar da önemli bir azınlık topluluğu oluşturur. Halkın % 50'den çoğu müslüman, geri kalanı ortodokstur. İç savaştan önce hafif sanayinin gelişmeye başladığı ülke, günümüzde sıkıntı içindedir ve halkın % 80'e yakını, çeşitli ülkelerden gelen besin yardımları olmasa açlıkla karşı karşıyadır. Yeni hükümet, iç savaştan büyük zarar görmüş alt yapıyı yeniden oluşturmak, ayrıca, turizm, balıkçılık ve sanayiyi geliştirmek için dış sermayeye başvurmuştur.
TARİH VE DEVLET YAPISI:
İ.S. I. yy'da kurulan Aksum Krallığı'nın bir bölümünü oluşturan Eritre, daha sonra, Portekizliler, Osmanlılar (XVI. yy'da), Etyopyalılar ve Mısırlıların egemenliğinde kalıp, 1890-1941 arasında İtalya'nın sömürgelerinden biri oldu. 1935'te, İtalyanların Etyopya'yı işgalinde üs olarak kullanıldı.
1952'de Etyopya'yla bir federasyon oluşturan, 1962'de Etyopya tarafından zorla ilhak edilen Eritre, o tarihten sonra kanlı bir savaşa yuvarlandı. Bu arada savaş ve neredeyse süreğen kuraklık nedeniyle çok sayıda Eritreli Sudan'a geçti. Savaş yılları boyunca ayaklanmacıların ordusu Eritre Halk Kurtuluş Cephesi (EHKC), Tigre Halk Kurtuluş Cephesi'yle (THKC) birlikte, Etyopya ordusuna karşı savaştı. 1991'de Etyopya'da yönetimi Etyopya Demokratik Devrimci Halk Cephesi'nin (EDDHC) ele geçirmesinin ardından, Eritre ordusu önderi İssayas Afewerki geçici bir hükümet kurdu.
EHKC ile EDDHC arasında yapılan anlaşmadan (Eritre'nin Etyopya'ya limanlarından yararlanma hakkı tanıması karşılığında, Etyopya da bölgenin geleceği için bir halkoylaması yapılmasını kabul etti) sonra, Nisan 1993'te yapılan halkoylamasında Eritre halkının % 99'u bağımsızlıktan yana oy kullandı. 24 Mayıs 1993'te Eritre'nin bağımsızlığı ilan edilip, İssayas Afewerki Millet Meclisi tarafından cumhurbaşkanlığına seçildi. Yürütme gücünün üyeleri cumhurbaşkanı tarafından atanan Devlet Konseyi'nde olmasının kararlaştırılmasından sonra, Millet Meclisi'nin bir Anayasa hazırlaması ve çok partili seçimlere gidilmesi kararı alındı.