Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

3.Edward

  • Okunma : 729

3.Edward, İngiltere kralı (Windsor 1312-Sheen, Richmond 1377). 2.Edward'ın oğlu olan 3.Edward, babası öldürülünce tahta çıktıysa (1327)da, yaşı küçük olduğundan ülkeyi annesi yönetmeye başladı. Ergenlik çağına gelince annesini yönetimden uzaklaştırıp, annesinin âşığı Mortimer'ı öldürttü (1330). Yetenekleri sayesinde çok geçmeden soyluların bir bölümünü kazandı. Ama gençliği nedeniyle, 6 milyon nüfuslu bir krallığın yetersiz ordusunu, parlamentonun isteksizliğini ve ancak İtalyan bankerlerinden alınan borçlarla dolan hâzineyi düşünmeden, iki büyük soruna aynı anda elattı ve bu girişimi, ikili bir başarısızlıkla sonuçlandı: İskoçya'da, İskoçlar Bruce'u geri çağırdılar (1341); Avrupa kıtasındaysa, deniz zaferinin kazanılmasına karşılık (1341), Edward'a borç veren bankerler iflasa sürüklendiler. Bunun üstüne İngiltere ağır bir iç bunalımla sarsıldı ve parlamento, sivaseti denetleme hakkını krala yeniden kabul ettirdi.

Bu deneyler, İngiltere kralının aynı anda iki düşmanla başa çıkamayacağını gösterdiğinden, 3.Edward, parlamentodan yeniden para yardımı almayı başarınca, tek bir alanda, Fransa'ya karşı savaşmayı seçti. Büyük bir özenle hazırladığı ve oğlu Galler prensi Edward of Woodstock'la (çok geçmeden "Kara Prens" lakabı takıldı) birlikte komuta ettiği seferde, Fransa kralına karşı büyük bir zafer kazanıldı (Créey, 1346) ve Calais ele geçirildi (1347). Bu başarı, ülke nüfusunun üçte birinin ölmesine yolaçan veba salgınına (1348-1350) karşılık, kralın İngiltere'de yetkisini sağlamlaştırdı. Kara Prens'in Poitiers zaferini (1356) kazanması ve İyi Jean'ı tutsak alarak İngiltere'ye göndermesi üstüne imzalanan Brétigny antlaşmasıyla (1360), Fransa'nın bütün güneybatısı İngiltere kralının egemenliği altına verildi. Bu arada, İskoçya'da tutsak düşen David Bruce da, İyi Jean gibi çok büyük bir fidye ödemeyi kabul etti. 3.Edward, İskoçya ve Fransa kralı olmayı başaramamıştı ama, zaferlerinden sonra batının en güçlü hükümdarı haline gelmiş, krallığı, soyluları ve askerler zenginleşmişti. Ne var ki, Fransa'da tahta Charles V'in çıkması, durumu yavaş yavaş değiştirdi. Charles V'in 1369'da yeniden başlattığı savaşta, İngilizler peş peşe yenilgiye uğrayarak, Fransa'da ele geçirdikleri yerleri yavaş yavaş yitirdiler. Bu arada parlamentodan daha çok para yardımı istemek zorunda kalan 3.Edward'ın gücü sarsıldı: 1376 yılının "İyi Parlamento "su, yönetimde parlamentonun denetim hakkını yeniden kabul ettirdi. Aynı yıl Kara Prens'in ölmesiyle meydanı boş bulan John of Gaunt (kralın 3. oğlu), yalnız yönetime değil, tahta da göz dikti ve sonunda, yönetimi babasından devralmayı başardı.