ALAKARGA

• Okunma : 267

Alakarga adıyla bilinen 40’a yakın kuş türü vardır. Bu kuşlar kargalarla aynı familyadandır (Corvidae); ama yapıları daha küçük, tüyleri de kara değil renkli olduğu için öbür kargalara pek benzemezler. Eskidünya’da yaşayan Avrupa alakargasının (Garrulus glandarius) gövdesindeki tüyler pembemsi, kuyruğu kara, kuyruk sokumunun tüyleri ise bembeyazdır. Başının üstünde siyah ve beyaz tüylerden oluşmuş bir tepelik, kanatlarında da siyahla çevrelenmiş parlak mavi bir leke bulunur. Ürkek ve çok hareketli bir kuş olduğu için orman ya da korulardaki ağaç yapraklarının arasında yanıp sönen parlak bir ışık gibi bir görünür, bir kaybolur. Türkiye’ nin hemen bütün ağaçlık alanlarında yaşayan bu alakarga, ağaç kovuklarında kestane gibi kabuklu yemişleri biriktirdiği için “kestane kargası” adıyla da bilinir.

    Alakargaların dört türü Kuzey Am erika’da yaşar. Adını parlak mavi tüylerinden alan mavi alakarga (Cyanocitta cristata) çeşitli sesleri ustalıkla taklit edebilir. Tüyleri koyu mavi renkte, tepeliği çok belirgin ve siyah olan Steller alakargası (Cyanocitta stelleri) Alaska’dan Meksika’ya kadar uzanan bütün dağlık yörelerde yaşar. Kanada alakargası (Perisoreus canadensis) öbür alakargalar kadar renkli değildir. Gövdesi beyaz ve açık boz renkte kabarık tüylerle kaplı, başının tepesi karadır. İnsanlardan ürkmediği için kampçıların yakınına kadar sokularak yemeklerini bile çalabilir. Kuzey A m erika’nın batısında yaşayan çalı alakargası (Aphelocoma coerulescens) mavi alakargaya benzer, ama onun gibi tepeliği yoktur.

    Alakargalar hareketli ve kavgacı kuşlardır. Hayvansal ya da bitkisel hemen her çeşit yiyecekle beslenirler. Bazıları öbür kuşların yumurtalarını ve yavrularını çalar; birçoğu da kışın yiyecek sıkıntısı çekmemek için toprak altına ya da ağaç kovuklarına tohum ve kabuklu yemiş saklar. Çok gürültücü olan bu kuşların ötüşü genellikle kaba bir çığlık ve ıslık sesini andırır. Ama özellikle ilkbaharda ötüşleri yumuşayarak hoş bir melodiye dönüşür. Alakargaların hepsi iyi bir taklitçidir ve eğitildiğinde çok çeşitli sesleri kolayca çıkarabilir.