Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Bilge Kağan

  • Okunma : 624

Bilge KağanGöktürk hakanı (? 683-? 734). Göktürkleri bağımsızlığa kavuşturan Kutluğ İlteriş Kağan'ın oğlu olan Bilge Han, babası öldüğünde (691) küçük olduğundan, amcası Kapağan kağanlık yaptı (691-716).Kapağan'ın Bayırkular tarafından öldürülmesinden sonra, oğlu Bögü ile Bilge ve kardeşi Kültigin arasındaki taht çekişmesinde Bögü ölünce, Kültigin, Bilge'yi Göktürk tahtına oturttu (716). Taht kavgalarından yararlanarak ayaklanan boylan yeniden Göktürklere bağlayan iki kardeşin döneminde Uygurlar bozguna uğratıldı; Batı Türklerini yönetimi altında toplayan Türkiş kağanıyla iyi ilişkiler kuruldu; Çin'e başarılı bir akın düzenlenip, Kırgız ve Türkişlere boyun eğdirilerek Göktürk birliği sağlandı. Çinlilerin desteğiyle Kitayların ve Oğuzların ayaklanması (930) bir yıl içinde bastırıldıysa da, Kültigin bir baskın sırasında öldürüldü (731). Bilge Kağan, kardeşi için bir kitabe yazdırdı: Orhun harfleriyle Çince olarak yazılan kitabe Koşu Çaydam'a dikildi (732). Bilge Han'ın, Kitayları ve Tatabıları yendikten sonra, zehirlenerek öldürülmesi üstüne, onun için de bir kitabe dikildi (735).