Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Büyük Friedrich II

  • Okunma : 649

Büyük Friedrich II, Prusya kralı (Berlin 1712-Potsdam 1786). Friedrich Wilhelm l'in oğlu olan Büyük Friedrich II, babası tarafından sert bir disiplin altında yetiştirildi; 18 yaşında yakın arkadaşı Katte'yle İngiltere'ye kaçmaya kalkıştıysa da, Friedrich-Wilhelm'in buyruğuyla yakalandılar ve Katte öldürüldü; Friedrich de bir süre hapis yattı. Ülkeyi yönetmeyi beceremeyeceğini düşünen babasına karşın, tahta çıkar çıkmaz (13 Mayıs 1740) erkek çocuk bırakmadan ölen İmparator Karl VI'nın mirasında hak iddia ederek Silezya'ya girdi (Aralık 1740) ve yeni imparatoriçe Maria-Theresa'nın gönderdiği orduyu püskürttü (Mollwitz, 10 Nisan 1741). Ertesi yıl, Avusturya an bir kez daha bozguna uğratınca, imparatoriçe. Silezya'yı Breslau antlaşmasıyla (11 Haziran 1742) Prusya'ya bıraktı.

Maria-Theresa'nın generallerinin Tuna ve Ren kıyılarında elde ettikleri başarılar karşısında, yeniden saldırıya geçen Büyük Friedrich II, Avusturyalıları Bohemya'ya püskürttü ve Silezya'da Hohenfriedberg zaferini kazandı (Haziran 1745). Choiseul ve Bernis'in etkisiyle. e Avusturya'nın Fransa'ya yaklaştığını görünce, bir yandan Louis XV'le resmen görüşürken, gizlice de İngiltere kralı George ll'yle anlaştı (16 Ocak 1756). Bunun üstüne patlak veren Yediyıl Savaşları'nda, 1757 ve 1760 ta iki büyük tehlike atlattıysa da, Liegnitz'te ve Torgau da kazandığı zaferlerle durumunu düzeltti. Üstelik bir şans sonucunda, düşmanı çariçe Yelizaveta'nın ölmesinden ve yerine kendisini çok beğenen Petro II'nin geçmesinden sonra, Avusturya'ya karşı kazandığı iki zaferle, Hubertsburg Antlaşması sonucunda (15 Şubat 1763), Silezya ile Glatz kontluğunu elde etti: Prusya artık büyük bir askeri güç haline gelmişti. 1764 te Maria-Theresa'yla Polonya'nın bölüşülmesi iç " gizli bir antlaşma imzalayıp (1769 Neissen ve 1770 Neustadt görüşmeleri), Fransa'nın yeterince yardım etmediği Polonya çökünce, ülkenin ilk bölüşülmesini gerçekleştirdi; Prusya, Doğu Prusya'yı, Pomeranya'yı ve Ulm'u aldı. 1778'de, Avusturya'ya karşı Bavyera Veraset Savaşı'na katılıp, Bavyera'yı satın almak isteyen Joseph ll'yi Teschen Barışı'nda bu isteğinden vazgeçmek zorunda bıraktı. 1785'te Prensler Birliği'nin (Fürstenbund) kurulmasını destekleyip, bundan sonra akıllıca bir siyasetle ülkesini zenginleştirmeye girişti: Kabul ettiği protestan mültecilere Odra bataklıklarını kurutturdu; meyve ağaçları dikimini ve ülkenin temel besini olan patates yetiştiriciliğini destekledi; tarım işçilerini savundu ve yaşama düzeylerini yükseltti; ayrıca Fransız Hollandalı, Avusturyalı mültecilerin yardımıyla yerel bir sanayi (şeker, iplik, dokuma, porselen, ipekli kumaş imalathaneleri) kurdu. Ticaret, sanayi ve tarımın gelişmesi için, 1763-1768 arasında büyük paralar harcayıp, Vistül ile Havel'i, Netze-Odra'nın çığırlarını izleyen kanallaria birleştirdi. 1875'te, ABD'yle bir ticaret antlaşması imzaladı. İthalat maddeleri üstüne gümrük vergisi koyup, iki tekel (kahve ve tütün) kurdu. Adalet alanında Codex Fredericiarıus'la Friedrich Yasaları Derlemesi, 1747) bir reform deneyip, Prusya yasalarının Roma hukuku ile Germen örf-âdetlerinin bir karışımı olması gerektiğine inandı ve bu yolda çalışmalar yaptırdı. Ayrıca, hükümdarlık sanatı üstüne değerli yapıtlar yazdı ve edebiyatçıları, müzikçileri korudu.