Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Charles

  • Okunma : 244

17. yüzyılda İngiltere ve İrlanda’ yı yöneten I. ve II. Charles, Stuart hanedanından gelen krallardır.

I. Charles (1600-1649)

İskoçya Kralı VI. James’in ikinci oğlu olan I. Charles, 1603’te babası I. James İngiltere kralı olunca, 12 yaşında tahtın vârisi durumuna geldi.

    1625’te tahta çıkan I. Charles, aynı yıl Fransa’dan Prenses Henrietta Maria ile evlendi. Krallık bu dönemde parasal sıkıntı içindeydi. Yeni kral vergileri artırmak isteyince parlamento yetkilerinin artırılması isteminde bulundu; eğer yetkileri artırılmazsa, krala daha fazla vergi toplama hakkını tanımayacağını açıkladı. Charles bu istemi kabul etmedi ve parlamentoyu dağıttı. Ardından yasadışı vergi ve cezalar toplayarak para sağlamaya çalıştı. Fransa ve İspanya ile savaşa girişmesi halkın hoşnutsuzluğunun yoğunlaşmasına yol açtı. İngiliz ordusu Fransızlar’ın karşısında üst üste büyük başarısızlıklara uğradı ve 1627’de yenik düştü. Bu koşullarda Charles 1628’de parlamentoyu yeniden toplamak ve parlamentonun sunduğu Haklar Dilekçesi’ni kabul etmek zorunda kaldı. Ama Avam Kamarası’ nin muhalefetine kızarak parlamentoyu bir kez daha dağıttı ve 11 yıl boyunca ülkeyi tek başına yönetti.

    1640’ta vergileri artırabilmek için parlamentoyu yeniden toplantıya çağıran I. Charles İskoçya ile başlayan savaşın sürdürülmesine karşı çıkan parlamentoyu gene dağıttı. İskoç ordusu tarafından yenilgiye uğratılan kral, yeni bir parlamento toplayarak 1653’e kadar sürecek olan Uzun Parlamento dönemini ilan etmek zorunda kaldı. Parlamento eline geçen fırsatı değerlendirerek, parlamentonun onayı olmadan kral tarafından kapatımasını yasaklayan yasa tasarılarını kabul etti. Charles daha sonra, inatçılığı ve gururu yüzünden yitirdiklerini kurnazlık ve hileyle yeniden kazanmaya girişti, ama başarılı olamadı.

    1642’de çıkan iç savaş I. Charles’ı destekleyenlerin yenilgiye uğramasıyla sona erdi. Savaştan sonra kral vatana ihanetle suçlanarak yargılandı ve 30 Ocak 1649’da idam edildi. I. Charles İngiltere tarihinde idam edilen tek kral oldu.

II. Charles (1630-1685)

I. Charles’ın oğlu olan II. Charles Londra’da doğdu. I. Charles tutuklanınca Fransa’ya kaçtı. Babasının idamını, parlamentonun istediği her şeyi kabul ederek önlemeye çalıştı. Charles’ın idamından hemen sonra Edinburgh’ da kral ilan edildi ve 1 Ocak 1651’de taç giydi. 1650’de Dunbar’da Cromwell’e yenildi. Ardından bir İskoçya ordusunun başına geçerek İngiltere’ye girmeye çalıştı, ama Worcester’da kesin yenilgiye uğradı. Bir süre bir meşe ağacının içinde saklanmayı bile denedikten sonra Avrupa’ya kaçtı. General George Monk kendisini geri çağırmcaya kadar dokuz yıl boyunca Avrupa’da yaşadı. 1660’ta Londra’ya döndü ve 25 yıl boyunca tahtta kaldı. Krallığının ilk döneminde ülke birçok yıkımla karşılaştı. 1665’te Hollanda ile başlayan savaş 1667’de sona erdiğinde İngiltere’ye çok az şey kazandırmıştı. 1665’te Londra’da büyük bir veba salgını baş gösterdi ve yaklaşık 70 bin kişinin ölümüne yol açtı. Bir sonraki yıl, gene Londra’da 13 binden fazla yapının yıkılmasına neden olan bir yangın yaşandı.

    II. Charles’ın yönetimi döneminde, geniş kapsamlı bir yasa olan Habeas Corpus 1679’d.a yürürlüğe girdi. Böylece kişi özgürlüğü bir ölçüde güvence altına alındı