Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Eamon de Valera

  • Okunma : 631

Eamon de Valera,İrlandalı devlet adamı New York 1882-Dublin 1975). Matematik öğretmenliği yapıp. Büyük Paskalya ayaklanmasının 1916ı önderlerinden biri olduğu için tutuklanan Eamon de Valera, ölüm cezasına çarptırıldıysa da, cezası ömür boyu hapse çevrildi. Genel afta serbest bırakılıp (1917), Sinn Fein hareketine katılarak yeniden tutuklandı 1918). Cezaevinden kaçıp (1919), para yardımı sağlamak için ABD'ye gitti. Yetkili temsilcilerin imzaladığı anlaşmayı tam bağımsızlık getirmediği ve ulusal birliği sağlamadığı için kabul etmeyip, patlak veren iç savaşta cumhuriyetçilere katıldı. Cumhuriyetçi partide ortaya çıkan çöküntüyü önlemek için 1922'den başlayarak boykot edilen meclise dönmek gerektiğini savunup 1926), Sinn Fein'daki aşırı görüşleri dışarıda bırakan Fianna Fail partisini kurdu. 1932 seçimlerini kazanıp, İrlanda Yürütme Konseyi başkanlığı ve Dışişleri bakanlığını üstlenerek (1932-1937), İngiltere'yle bağları kopardı; "gümrük savaşı"na girişti; yeni bir Anayasa hazırlattı (1937). Ertesi yıl Ingiltere'yle ilişkileri biraz düzeltip, iç işlerinde daha dengeli bir siyaset gütmeye başladı: Toplumsal hizmetlerin yeniden örgütlenmesi; aşırı sağ ve sol gruplarla savaşım; vb. İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun (İRA) aşırı kanadı şiddet eylemlerine başlayınca, kendi kurduğu bu örgütü yasa dışı ilan edip, İkinci Dünya Savaşı'nda, ulusun isteğine uyarak İrlanda'nın bağımsızlığını ilan etti ve ABD'nin baskılarına karşın bu siyaseti sürdürdü. 1948 seçimlerinde partisi başarılı olamayınca görevden ayrıldı. Rakip partilerin aralarında anlaşamamalarından yararlanarak 1951, 1954 ve 1957'de yeniden iktidara gelip, 1959'da ve 1966'da cumhurbaşkanlığına seçildi. 1973'te siyasetten çekildi.