Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

İbni Bacce

  • Okunma : 773

İbni Bacce, Arap filozofu (öl. Fas 1139). Meşai okulunun Endülüs'teki temsilcisi olan İbni Bacce (Batı'da Avempace adıyla tanınır; asıl adı Ebubekir Muhammet Bin Yahya Bin Saig'tir),Anadolu ve eski Yunan filozoflarının yapıtlarını okudu; Aristoteles'in görüşlerini benimseyip, Aristoteles mantığına yeni yorumlar getirdi. Gazzali'nin imanı akıldan üstün tutan anlayışına ve dinbilimle ilgili görüşlerine karşı çıkıp, bilgi edinmenin aklı geliştirdiğini, kavrayış gücü, yorum yeteneği ve anlayışı artırdığını ileri sürdü.

İbni Bacce'ye göre, bilginin kökeni akıl ve duyulara dayanır. Bilginin doğruya ve kesinliğe ulaşmasında başlıca etken, mantık ölçülerine uyma ve doğru akıl yürütmedir. Akıl, kesin bilgi yoluyla insanı Tanrı'ya ulaştırır; insan aklı, belirli bir alanda, Tanrı'yı kavramaya, anlamaya yeteneklidir. Yalnızca akıl ölçülerine uyulursa erdeme ulaşılabilir. İnsan varlığında, hayvan bitki, maden gibi varlıkların birleştiği bir öz vardır. Bilmeyi sağlayan, insanı başarılı kılan, etkin akıldır (faal akıl). İnsan, etkin akıl yardımıyla basamak basamak yükselerek peygamberlik katına kadar ulaşabilir. İnsan için en yüce, en mutlu âlem, akıl âlemidir. İnsanı bütün kötülüklerden, olgun insana yakışmayan eksikliklerden, geçicilikten uzaklaştıran, erdeme kavuşturan akıldır. Mutlu devlet, erdemli kimselerin, bilgelerin yönettiği, akıl kurallarına, etkin akıl ilkelerine göre düzenlenen devlettir. Gerçek devlet akıl devletidir.

İbni Bacce, Eskiçağ felsefesinin XIII. ve XIV. yy'larda Batı'da tanınmasında rol oynayan filozoflardan biridir.

Başlıca yapıtları: Risalet ül-İttisal (Ulaşma Risalesi), Risalet ül-Veda (Ayrılık Risalesi), Kitab ün-Nefs (insanın güzelleşme yollarını anlatır), Tedbir ül-Mütevahhid (Birliğe Ulaşma Yolu).