Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

İçel

  • Okunma : 630

İçel, Akdeniz Bölgesi'nde il. Yüzölçümü 15 853 km², nüfusu 1990 sayımına göre 1 266 995 olan İçel ili 10 ilçeye bölünmüştür: Merkez (Mersin), Anamur, Aydıncık, Bozyazı, Çamlıyayla, Erdemli, Gülnar, Mut, Silifke, Tarsus.

Güneyde Akdeniz, doğuda Adana, kuzeydoğuda Niğde, kuzeyde Konya, batıda Antalya illeriyle sınırlı olan İçel ilinde, büyük kesimi Adana ili sınırları içinde bulunan Çukurova'nın güneybatı bölümü, ilin doğu kesimindeki geniş düzlükleri oluşturur. İçel ilinde bu kesim dışında geniş ova görünüşü, Göksu ağzında bir çıkıntı biçiminde denize uzanan alüvyonlu düzlükte (Silifke ovası) de görülür. Söz konusu kesimler dışındaki toprakları dağlık görünüştedir. Orta Toroslar'a bağlı olan bu dağlarda (Bolkar dağları), ilin kuzey sınırında yükseltileri 3 000 m'ye ulaşan ya da aşan doruklar yer alır. Ayrıca, dağları güneyden ve doğudan kuşatan yüksek kalkerli yaylalar (Taşeli yaylası) üstünde, kalker aşınmasıyla ilgili yüzey şekilleri yaygındır.

İçel ilinin kıyı kesiminde yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlı geçer, yayla kesimindeyse yaz sıcaklıkları şiddetini yitirir. Bu yüzden, kıyı kesiminde ya da kıyıya yakın yerlerde yaşayan halk, geleneksel olarak yaz mevsimini Toroslar'daki yaylalarda geçirir: Yaz mevsiminin kavurucu sıcaklarından kurtulmak isteyen Mersinliler Gözne ve Fındıkpınarı, Tarsuslular Namrun (Çamlıyayla) yaylalarına çıkarlar. En soğuk ay ortalaması il merkezi Mersin'de 9,5 °C, Silifke'de 10,3 °C'tır. En sıcak ay ortalaması Mersin'de 27,9 °C, Silifke'de 28,1 °C'tır. Günümüze kadar kaydedilen en yüksek sıcaklıklar Mersin'de 40,1 °C (21.6.1942), Silifke'de 43 °C (25.8.1950), en soğuk sıcaklıklarsa Mersin'de -6,6 °C (6.2.1950), Silifke'de -6,3 °C'tır (31.1.1956). Yıllık yağış tutarı, Mersin'de 618 mm, Silifke'de 636 mm'dir. Yağışların büyük bölümü kış mevsiminde düşer.

Doğal bitki örtüsü, kurakçıl orman özelliği taşır. Kıyı kesiminde, 800 m yüksekliklere kadar makiler kuşağı (arasına yaban zeytini ağaçları da karışır), makinin yayılma alanı üstünde 2 000 m'yi aşan yükseltilere kadar karaçam, sedir, köknar gibi iğneyapraklı türlerden oluşan ormanlar yayılır.

İlin en önemli akarsuyu, Silifke yakınında Akdeniz'e dökülen Göksu ırmağıdır. Öbür akarsular arasında La-mas suyu ve güzel bir çağlayandan dökülen Tarsus (Berdan) çayı sayılabilir. Göksu deltasındaki küçük kıyı gölleri (Akgöl ve Paradeniz gölleri) dışında, önemli göl yoktur.

EKONOMİ

İçel ilinde arazinin büyük kesimi engebeli olduğu halde, kıyı ovalarında ve bazı vadilerin genişlemiş kesimlerinde tarım gelişmiştir. Ekili alanlarda ilk sırayı buğday alır. Sanayi bitkilerinden önemli ölçüde pamuk, yağ çıkarılan bitkilerden susam ve yerfıstığı yetiştirilir. Seralarda yapılan sebzecilik de yakın dönemde büyük ölçüde gelişmiştir. Meyvecilikte turunçgiller ağır basar. Limonlu'nun (eski Lamas) yaza kadar dayanan limonları ünlüdür. Anamur ve Erdemli çevrelerinde muz da yetiştirilir.

İlin hayvan varlığında dikkati çeken özellik, kılkeçisayısının koyun sayısından çok olmasıdır. Yeraltı gelir kaynakları, çok az miktarda çıkarılan krom filizi dışında önemsizdir.

İçel, sanayi bakımından gelişmiş illerimizdendir. Mersin-Tarsus-Adana arası, yoğun bir "sanayi şeridi" halinde süreklilik gösterir (dokuma, bitkisel yağ ve sabun, çimento, vb. fabrikaları). İlin en önemli sanayi kuruluşu, Mersin'deki petrol rafinerisidir (ATAŞ). Mersin'de ayrıca cam, yem, suni gübre, soda (sodyum karbonat) fabrikaları vardır.

ULAŞIM

Anadolu'nun iç kesimlerini Akdeniz Bölgesi'ne bağlayan iki önemli yol, İçel ilinde Toroslar'ı aşar: Gülek boğazı yolu; Göksu vadisini izleyen yol. Bu iki yola dik doğrultuda olan Adana-Antalya karayoluysa, İçel ili kıyılarını baştan sona izler. İstanbul-Adana demiryolundan Yenice istasyonunda ayrılan bir demiryolu hattı, Mersin ve Tarsus'u Türkiye demiryollarına bağlar. İlin ulaşımında, Mersin limanı da önemli rol oynar. Hava ulaşımında Adana havaalanından yararlanılır.