Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Isı değiştirici

  • Okunma : 726

Isı değiştirici, Bir akışkanın (sıvı ya da gaz) ısısını, bir tüp aracılığıyla ya da katı bir yüzey aracılığıyla başka bir akışkana aktaran aygıt. Bu işlemde hiç ısı yitimi olmaz. Basit bir ısı değiştiricide, kullanılan akışkanların durumunda bir değişiklik olmaksızın ısı iletilir. Akışkan yoğuşuyorsa, bu ısı değiştiriciye yoğuşturucu (kondansör) denir. Akışkan buharlaşıyorsa, ısı değiştiriciye buharlaştırıcı (evaporatör) adı verilir.

En basit ısı değiştirici, içinden sıcak bir sıvının aktığı bir borudur. Borunun dış çevresinden geçen serin hava, ısıyı alarak havayı ısıtır ve borunun içindeki sıvıyı soğutur. Otomobil radyatörü buna örnek gösterilebilir. Sıvıyla soğutulan ısı değiştiriciler genellikle kovanlı boru-lu tiptedir. Böyle bir aygıtta, büyük bir borunun, deponun ya da kovanın içinden, daha küçük bir boru geçer. Boruların birinden akan soğuk sıvı, öbür boruda akan sıcak sıvıyı soğutur. Bu tür ısı değiştirici, otomatik transmisyonlu (aktarmalı) otomobillerde sıcak otomatik transmisyon akışkanını soğutmada kullanılır. Sıcak akışkan, radyatörün alt deposunda bulunan bir boruda dolaşır ve daha soğuk olan motor soğutma sistemi sıvısı, borunun çevresini sararak fazlalık ısıyı giderir.

Isı değiştiriciler ateşli ya da ateşsiz olabilir. Kalorifer kazanı, fırın ve motor, ateşli ısı değiştirici örnekleridir. Evlerde yaygın biçimde kullanılan hava püskürtmeli fırınlarda, büyük bir ısıtma bölmesi ya da ısı değiştirici bulunur. Serin hava, kızgın demirden ocak bölmesiyle yakın temas halinde dolaşır. Bu yolla ısınan hava, kanallar aracılığıyla dağıtılır. Yoğuşturucular, soğutucular ve buharlaştırıcılarsa ateşsiz ısı değiştiricilerdir. Bu aygıtlar, ısıtma ve soğutma sistemlerinde, enerji santrallarının soğutulmasında, kimya sanayisi tesislerinde ve besin işleme tesislerinde kullanılır.