Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Kortizon

  • Okunma : 536

Kortizon, Böbreküstü bezi kabuğu tarafından üretilen hormonlardan biri. İnsan bedeni alışılmadık fiziksel etkenlerin (şiddetli soğuk ya da sıcak; bir zehirlenme ya da enfeksiyon; hattâ bazen şiddetli bir heyecan şoku) etkisinde kaldığı zaman, bu strese karşı bir alarm ve savunma tepkisi ortaya çıkar ve kortizon üretimini artırır. Tersine, kortizon üretimi eksikliğinde enerji yitirilir; çok çabuk yorulunur; kas gücü etkili biçimde kullanılamaz.

İnsanda, kortizon salgısının yeterli olmaması, tehlikeli bir hastalık olan Addison hastalığına yol açar: Deri koyulaşır; büyük bir kas yorgunluğu ve sindirim bozuklukları ortaya çıkar. Tersine, kortizon salgısının aşırılığı da Cushing sendromuna yol açar: Yüzde ve bedende çok özel bir şişmanlık; deride kırmızılık. Bu belirtiler, organizmada ciddi bir bozukluk olduğunu gösterir.

Normal yaşam koşullarında kortizon, şekerlerin soğurulmasını ve özümlenmesini kolaylaştırır; organizmanın yedek yağ biriktirmesini sağlar. Ayrıca, organizmanın etkinliğini artırarak, enfeksiyonlara karşı dirence de yardımcı olur.

Kimyacılar günümüzde kortizonu bireşim (sentez) yoluyla elde edebilmektedirler ve "asıl kortizon'' adı verilen bu yapay madde, modern tedavinin çok önemli bir öğesidir: Romatizma ve eklem iltihaplarının tedavisinde, kullanılır. Özellikle enfeksiyona karşı etkisi önemlidir: Antibiyotiklerin yetersiz kaldığı durumlarda kullanılır.