Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Nikita Sergeyeviç Kruşçev

  • Okunma : 605

Nikita Sergeyeviç Kruşçev, Sovyet devlet adamı (Kalinovka, Kursk ili 1894-Moskova 1971). Ukraynalı yoksul bir köylü ailesinin çocuğu olan Nikita Sergeyeviç Kruşçev (ya da Nikita Sergeyeviç Hruşçev), küçük yaşta çalışmaya başlayıp, Ekim Devrimi'nden sonra Denikin ordusuna karşı savaştı. İç savaştan sonra Harkov Üniversitesi'ni bitirip, Kaganoviç'in desteğiyle Ukrayna Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliğine getirildi (1924). Komitenin Moskova sekreterliğine (1932), SSCB Komünist Partisi Merkez Komitesi üyeliğine (1934),Moskova bölgesi birinci sekreterliğine, Politbüro üyeliğine (1939) yükselip, İkinci Dünya Savaşı'nda albay rütbesiyle Ukrayna'da savaştı. Ukrayna Bakanlar Kurulu başkanlığına (Mart 1947), Ukrayna Komünist Partisi birinci sekreterliğine (Aralık 1947), SSCB Komünist Partisi sekreterliğine getirilip (1953), rakiplerini birer birer etkisiz duruma getirildi: Beria Aralık 1953'te, Malenkov 1955 başlarında görevden uzaklaştırıldı; Bulganin'eyse, SSCB'yi fiilen yönetme eğilimi göstermediği için dokunulmadı. Gün geçtikçe gücünü artırıp, Bulganin'le birlikte yabancı ülkelere geziler yaptı. İçte stalinciliğe karşı tutum alarak, muhaliflerini görevden uzaklaştırmaya başladı: Karşıtlarının (Molotov, Malenkov, Kaganoviç, Şepilov) Parti Merkez Komitesi'nden çıkarılması (Temmuz 1957); mareşal Jukov'un Savunma bakanlığından uzaklaştırılması (Ekim 1957); Bulganin'in görevden alınması (Kruşçev, aynı zamanda, bakanlar kurulu başkanlığını da üstlendi). Batı'ya karşı "Barış içinde birarada yaşama" siyasetini gütmesi, Çin Komünist Partisi'yle anlaşmazlığa düşmesine yol açtı. Federal Almanya'ya karşı sert bir siyaset güderek iki Almanya'nın birleştirilmesine karşı çıkarken (Berlin duvarının yapılması, 1961), Küba bunalımı sırasında Kennedy'nin kararlı tutumu yüzünden Küba'daki füzeleri geri çekti (Ekim 1962). Çok geçmeden ABD'yle de ilişkilerini geliştirip (Ağustos 1963'te Kremlin-Beyaz Saray arasında doğrudan telefon bağlantısı kuruldu), atom denemelerinin kısmen yasaklanmasını öngören bir antlaşma imzalatmayı (Çin ve Fransa dışında birçok ülke bu antlaşmaya imza koydu) başardı. 14 Ekim 1964'te Parti Merkez Komitesi tarafından görevlerinden uzaklaştırılıp, Moskova yakınındaki evine çekildi.

Not: 1956'da, SSCB yönetimine fiilen egemen olan Nikita Sergeyeviç Kruşçev, "stalincilikten kurtulma" ve "barış içinde birarada yaşama" siyasetlerini başlatmış, Batı'yla ilişkileri düzeltirken, Çin'le ilişkilerin bozulmasına yol açmıştır.