Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

René Descartes

  • Okunma : 619

René DescartesFransız filozofu ve matematikçisi (La Haye [günümüzde Descartes], İndre-et Loire 1596-Stockholm 1650 Zengin bir ailenin oğlu olan René Descartes, 8 yaşında cizvitlerin ders verdiği La Flèche okuluna verildi. Okulu bitirdikten sonra (1612), Poitiers'de hukuk öğrenim gördü. 22 yaşında, gönüllü olarak Moritz von Nassau'nun ordusuna girip, 1619'da Bavyera seçici prensinin ordusuna, 1621'de Bucquay kontunun ordusuna geçti. Sonra, Bohemya, Macaristan, Kuzey Almanya Hollanda, İsviçre ve İtalya'yı dolaşıp, üç yıl kadar Paris'te kalarak, çağının bilginleriyle astronomi, optik ve matematik çalıştı. 1629'da Hollanda'ya giderek çeşrti kentlerde 20 yıl yaşadı (bu arada kitaplarını Fransa'da yayınlatmaktaydı). 1640 Eylülü'nde İsveç kraliçesi Kristina'nın çağrısıyla İsveç'e gitti; ama soğuk alarak öldü Cesedi ölümünden on yedi yıl sonra Fransa'ya götürüldü.

René Descartes bir bilgin ve bir filozoftur; ama yapıtı bir matematikçinin yapıtıdır. Etkisini günümüzde bile sürdüren bu yapıtın özgün yanı "yöntemi"dir. Ortaklaşa benimsenen bütün inançlardan, bütün görüşlerden kuşkulanıp, ünlü özdeyişi "Cogito ergo sum"da ("düşünüyorum, o halde varım") yola çıkarak, düşüncenin üstünlüğünü savunmuş, böylece, çağdaş idealizmin yolunu hazırlamıştır. Sonra bütün bilgilerini, karmaşık kavramların yalın ve açık düşünceler biçiminde çözülmelerini sağlayacak biçimde birbirine bağlamaya çalışmış, bu uzun mantıksal zincirler sonunda, doğrunun ve gerçekliğimizin tek güvencesi saydığı iyi ve kusursuz bir tanrı düşüncesine ulaşmıştır. Ahlâk anlayışı, "iyi yapmak için iyi düşünmek yeter" cümlesiyle özetlenebilir.

Başlıca yapıtları: Compendium musicae (Müziğin Özü, 1615), Aklın İdaresi İçin Kurallar (Regulae ad Directionem İngeii, 1628), Traité du Monde ou de la Lumière (Dünya ya da Işık Üstüne İnceleme, 1633) adi' yapıtın Traité de l'Homme (İnsan Üstüne İnceleme ad bölümü, Dioptrique (Işık Kırılması), Météores (Meteorlar), Metot Üzerine Konuşma (Discours de la Méthode, 1637), Metafizik Düşünceler (Méditations Métaphysiques, 1641), Felsefenin İlkeleri (Principia Philosophiae, 1644), Les Passions de l'Ame (Ruhun Tutkuları, 1649).

Not: Fransız filozofu ve matematikçisi René Descartes, Pierre de Fermât'nın yanı sıra, analitik geometrinin kurucusu sayılır. Gerçeklik üstüne dayalı felsefesine bir hareket noktası oluşturmak için, sistemli bir kuşkulanma yöntemi geliştirerek. Cogito ergo sum (Düşünüyorum, o halde vanm) özdeyişini ortaya atmıştır.