Yılmaz Güney
Yılmaz Güney, Türk sinema oyuncusu, yönetmeni, senaryo yazarı (Siverek 1931 -Paris 1984). Adana Lisesi'ni bitiren Yılmaz Güney (asıl adı Yılmaz Pütün'dür), Ankara Hukuk, İstanbul İktisat fakültelerindeki öğrenimini tamamlaya-madan sinemaya geçerek (1958), yayınladığı bir öyküsünden dolayı tutuklandı ve 3,5 yıl hapis yattı. Özgürlüğüne kavuştuktan sonra senaryo yazarı, yönetmen, özellikle oyuncu olarak üne kavuşup, ezik, ama hakkını gücüyle alan "Çirkin Kral" tipiyle kendini halka benimsetti. Bir süre sonra kendi şirketini (Güney Film) kurarak, toplumsal sorunların işlendiği, gerçekçi, yalın bir sinema diliyle görüntülenmiş filmler çekti. 12 Mart döneminde siyasal nedenlerle tutuklanıp (1972), aftan yararlandıysa da, Endişe filmini çekerken Yumurtalık hâkimini öldürerek (1974), 18 yıl hapis cezasına çarptırıldı. Kaçıp, Fransa'ya sığınarak (1981), kurgusunu yeniden yaptığı Yol filmiyle Cannes Film Festivali'nde Altın Palmiye ödülünü Costa Gavras'la paylaştı. TC yurttaşlığından çıkarılıp (1983), Duvar filmini çektikten (1983) sonra, kanserden öldü.
Oyuncu, yönetmen ve senaryo yazarı (Sürü, 1979; Düşman, 1980; Yol, 1982) olarak Antalya ve Adana Film festivallerinde birçok ödül kazanan Yılmaz Güney, sinema alanında uluslararası üne Umut (1970) filmi Grenoble'da jüri özel ödülü alınca kavuşmuş, Acı, Ağıt, Endişe adlı filmleri yabancı ülkelerde övgüyle karşılanmış, Yılmaz Güney haftaları düzenlenmiştir. Sinemacılığının yanı sıra toplumsal gelişme sonucu köydeki çözülmenin işlendiği, siyasal baskı dönemlerinin konu alındığı romanlar ve öyküler de yazmıştır: Boynu Bükük Öldüler (roman, 1971; 1972 Orhan Kemal Roman Armağanı), Hücrem (öykü, tarihsiz), Salpa (uzun öykü, 1976), Sanık (roman, 1976), vb.
Öbür önemli filmleri: Hudutların Kanunu(1966), Kızılırmak-Karakoyun (1967), Seyyit Han (Toprağın Gelini, 1968), Acı( 1971), Ağıt (1971, Altın Koza şenliğinde "en iyi film" ödülü), Umutsuzlar (1971), Arkadaş (1974), vb.