Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

David Hume

  • Okunma : 629

David Hume, İskoç filozofu ve tarihçisi (Edinburgh 1711-ay.y. 1776). Felsefe, tarih ve siyaset öğrenimi gören David Hume, sağlığı bozulunca kitapları bırakıp bir süre ticaretle uğraştı. 1737'de Fransa'ya giderek Treatise of Humarı Nature (İnsan Doğası Üstüne İnceleme, 1759) adlı yapıtını yazdı. Londra'da basılan kitap pek ilgi uyandırmayınca, ahlaksal, siyasal, edebi denemeler yayınladı. 

Bu arada Viyana ve Torino'da (1748) diplomatik görevlerde bulundu. 1751'de An Enquiry Concerning the Principles of Morals (Ahlâk İlkeleri Üstüne Araştırmalar) adlı yapıtını yayınladı. Paris Antlaşmasından sonra Fransa büyükelçiliğine atanıp (1763), 1766'da İngiltere'ye dönerek, bir yıl süreyle İskoçya müsteşarlığı yaptı. Sonra Edinburgh'a yerleşerek ömrünün son yıllarını bilimsel çalışmayla geçirdi.

Tarihçi olarak (History of England [İngiltere Tarihi, 1754]) Hume, tarihi bir savaşlar ve olaylar anlatısı olarak görmekten ilk vazgeçen kişidir: Pek yerinde bir sıralamayla olmasa bile toplumsal durumu, örf-âdetleri, edebiyat ve sanatı göz önünde tutmuştur. Ama gerçek katkısı felsefe ve ahlâk alanlarında olmuş, Locke ve Ber-keley'in felsefelerinin etkisi altında, akılcı dogmatizme saldırarak "a priori"yi yadsımıştır. Ona göre ne maddi, ne manevi anlamda töz vardır; cisimler duyum kümelerinden başka şey değildir: Ben, bilinç durumlarının bir felsefesidir. Görüşleriyle modem olguculuğun en önemli öncüsü olan Hume, Adam Smith, Kant ve Stuart Mill'i etkilemiştir.

Ölümünden sonra yayınlanan yapıtları: Natural History of Religion (Dinin Doğal Tarihi), Dialogues on Natural Religion (Doğal Din Üstüne Söyleşiler), On Suicide and on the İmmortality of the Soul (İntihar ve Ruhun Ölmezliği Üstüne Deneme).