Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Direksiyon sistemi

  • Okunma : 961

Direksiyon sistemiTaşıtlarda sürücünün aracı yönlendirmesini sağlayan sistem. Direksiyon simidinin dönüşü, dişlilerle ve bir dizi rot ve mafsal (direksiyon bağlantıları) aracılığıyla, aracın ön tekerleklerinin sağa ya da sola hareket etmesine yol açar.

Direksiyon sistemlerinin iki temel tipi vardır: Kremayerli direksiyon; sonsuz milli ve makaralı (ya da sonsuz milli ve kamalı) direksiyon. Basit ve modern araçlarda en yaygın kullanılan sistem olan kremayerli sistemde, bir ucu direksiyon simidine bağlı olan direksiyon milinin öbür ucunda bir pinyon (fener) dişli bulunur. Bu dişli, rot kollarıyla ön tekerleklere bağlanmış kremayerin dişleriyle kenetlenir. Direksiyon simidi direksiyon milini çevirince, milin ucundaki pinyon (fener) dişli, kremayer dişliyi sağa ya da sola hareket ettirerek, tekerlekleri hareket ettirir. Kremayerli sistem az sayıda hareketli parça içerir; ama işlevini kusursuz ve etkili biçimde yerine getirir.

Sonsuz milli ve makaralı sistemde, direksiyon milinin ucunda bir dişli kutusu vardır; bu kutu, "direksiyon kumanda kolu" denilen özel bir rotla direksiyon sistemine bağlanmıştır. Arabanın sol yanına, sağdaki direksiyon kumanda koluna paralel olarak bir avara kolu monte edilmiştir. Bu kollar, bir aktarma rotuyla birbirine bağlanır. Aktarma rotunu iki ön tekerleğe bağlayan tekerlek sevk çubukları ve bilyeli mafsallarla aktarma rotuna bağlanan yakın tekerlek direksiyon kolları, aktarma rotuna takılmıştır. Dişli kutusunun içinde, sonsuz dişli (direksiyon milinin ucundaki sarmal vida dişlisi), bir makarayla ya da kamayla dik olarak kenetlenir (makara, bir vida dişlisidir; kamaysa sonsuz milin dişlerine geçen tek dişli bir araçtır.) Direksiyon simidi döndürüldüğünde, makara ya da kama, sonsuz dişli boyunca sağa ya da sola hareket ederek direksiyon kumanda koluna fırdöndü hareketi yaptırır. Bilyeli direksiyon sistemi, sonsuz milli ve makaralı sisteme benzer; aralarındaki tek fark, dişlilerin bir dizi bilyeli yatak üstüne bindirilmiş olmasıdır. Bu bilyeler, tıpkı yağ gibi işlev görerek dişlilerin sürtünmesini azaltır.

Modern araçların çoğunda, motorla desteklenen (hidrolik) direksiyon sistemi kullanılır. Bu sistem, aracı yönlendirmek için gerekli çabayı azaltmak amacıyla hidrolik basınçtan yararlanır. En yaygın hidrolik sistemde, bir kayışla motora bağlanmış olan hidrolik direksiyon pompası, direksiyon dişli kutusuna yüksek basınçlı sıvı göndererek dişlilerin hareketine yardımcı olur.

Yeni geliştirilen dört tekerlekten sürüş (4WS) sistemi, günümüzde iki biçimde uygulanmaktadır: Ya 4 tekerlek de aynı yönde döner ya da ön ve arka tekerlekler karşıt yönlerde döner. Her iki sistemin de aynı sonucu verdiği söylenmektedir; yani, park etmek çok kolaylaşmaktadır ve "kıç atma" olasılığı azaldığı için, yüksek hızda manevra daha güvenli olmaktadır. 4WS sistemi yeterince denenmemiştir; ama geleceğin tek direksiyon sistemi olacağı düşünülmektedir.