Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Ebüzziya Tevfik

  • Okunma : 774

Ebüzziya Tevfik, Türk yazarı, yayıncısı ve gazetecisi (İstanbul 1849-ay.y. 1913). Konya Koçhisar'dan Kâmil Efendi'nin oğlu olan Ebüzziya Tevfik tam adı Mehmet Ebüzziya Tevfik1 tir), düzenli bir öğrenim görmedi. Maliye Nezareti mektubu kaleminde memurken tanıştığı Namık Kemal ve Şinasi'nin çevresinde yetişti. Şinasi'nin ölümü üstüne Mustafa Fazıl Paşa tarafından satın alınan basımevinin, Namık Kemal'le Kendisine armağan edilmesi ve N. Kemal'in hakkından vazgeçmesiyle, yayıncılık ye gazetecilik vaşamına atıldı. Namık Kemal'le birlikte İbrefgazetesini çıkarıp (1872),daha sonra Hadika (Kasım 1872) ve Strac 15 Mart 1873! gazetelerini çıkararak, Namık Kemal'in Vatan yahut Silistre oyununun oynanması sırasında çıkan olaylar yüzünden sürgüne gönderilenler arasında yer aldı 1873). Murat V tahta çıkınca, Ahmet Mithat'la biriikte sürülmüş olduğu Rodos'tan dönüp 1876 , Mecmua-ı Ebüzziya ve Kütüphane-i Ebüzziya'yı kurarak yayıncılığı sürdürdü. Devlet memurluğu ile yayıncılığın bağdaşmadığı gerekçesiyle Konya'ya sürülüp (1900), Meşrutiyet'ten sonra İstanbul'a dönerek Antalya milletvekili seçildi. Yeni Tasvir-i Efkâr'ı çıkardı (31 Mayıs 1909); Mecmua-i Ebüzziya'yı yeniden yayınladı.

Tiyatro, edebiyat tarihi, anı türlerinde ürün veren Ebüzziya Tevfik, tanzimatçıların kitaplarını basarak edebi yeniliğin yayılmasına yardım ettiği gibi, Kütüphane-i Ebüzziya dizisinde edebiyat tarihimizle ilgili kitaplar yayınlayarak kültür yaşamına da katkıda bulunmuştur. Çok azı kitap haline gelebilen yapıtları ve yazıları, tanzimatçıların yaşamı üstüne ilk elden bilgi verdikleri için, edebiyat tarihi açısından önem taşırlar.

Başlıca yapıtları: Numune-i Edebiyat-ı Osmaniye (antoloji, 1876), Ecel-i Kaza (oyun, 1872), Lügat-iEbüzziya (ancak birinci cildini yayımlayabildiği bu sözlüğü 25 000 sözcük olarak planlamıştı), Kemal Bey'in Tercüme-i Hâli (1908), Yeni Osmanlılar Tarihi (Yeni Tasvir-i Efkâr'da tefrika edilmeye başlamış, ama tamamlanmamıştır).