Guano
Guano büyük ölçüde deniz kuşlarının dışkılarından oluşan, kuş ve balık leşleriyle, deniz yosunlarıyla zenginleşmiş doğal bir gübredir. Azot, fosfor ve potasyum açısından zengin olan bu birikintiler, yüzyıllardır Güney Amerika’da toprağın-verimini artırmak için kullanılır.
Karabatak, pelikan ve sümsükkuşlarının çok kalabalık koloniler halinde yaşadıkları Peru açıklarındaki Chinca Adaları dünyanın en zengin guano yataklarından biridir. 19. yüzyılın sonlarında bu adalardan Avrupa ve Kuzey Amerika’ya bol miktarda guano ihraç edilirdi. Sonraki yıllarda bu ticaret büyük bir düşüş gösterdi. Bunun nedenlerinden biri, kıyı akıntıları değiştiği için bu deniz kuşlarının temel besini olan balıkların çekilmesiyle guano oluşumunun azalması, öbürü de yapay gübre üretiminin hızla gelişmesidir.
Baja California ve Güney Afrika açıklarındaki adalarda da önemli miktarda kuş guanosu oluşur. Ayrıca Arizona’daki mağaralardan yarasa guanosu, Peru’nun kuzeybatı kıyılarındaki Lobos Adaları’ndan da fok guanosu toplanır. Ama bunlar gübre olarak kuş guanosu kadar değerli değildir.
