Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Hanımeli

  • Okunma : 308
Hanımeli Resim

Bahçelerdeki hanımellerinin tatlı ve baygın kokusu özellikle yaz akşamları bütün öbür çiçeklerin kokusunu bastıracak kadar güçlüdür. Güzel kokulu zarif çiçekleri için yetiştirilen bu süs bitkilerinin, kuzey ve güney yarıkürenin ılıman bölgelerinde kendiliğinden yetişen 200 kadar yabanıl türü vardır. Çoğu sarmaşık gibi tırmanıcı ya da dik gövdeli çalı biçiminde olan bu türler, hanımeligiller familyasının Lonicera cinsini oluşturur. Bu cinsin bilimsel adı, Alman botanikçi Adam Lonicer’in anısına verilmiştir.

    Bahçelerdeki en yaygın hanımeli türü (Lonicera caprifolium) Avrasya'nın yerli bitkilerindendir. Bu bitkinin eflatunumsu ya da pembemsi beyaz çiçekleri özellikle gece kelebeklerini çekmek için akşam saatlerinde açılır. Çünkü, ince ve uzun boyunlu bir huni biçiminde olan çiçeklerin balözü her böceğin kolay kolay ulaşamayacağı kadar derindedir. Bu yüzden tozlaşmasını yalnızca uzun dilli bazı gece k e leb eklerine borçlu olan çiçeklerin geniş ağzındaki iki d u d ak gündüzleri kapalı durur. Ama akşamları çiçekler açılınca altdudak aşağıya doğru sarkar ve ortadaki erkek organların açığa çıkmasını sağlar. Böylece, çiçeklerin çekici kokusuna kapılarak huninin dibindeki kesecikten tatlı balözünü emmeye gelen gece kelebekleri çiçeklerin üzerinde uçuşurken erkek organların başçıklarına sürtünür. Buradan aldıkları çiçektozlarını dişiorganın tepeciğindeki yapışkan sıvıya bulaştırmalarıyla döllenme gerçekleşir. Döllendikten sonra kokusunu yitirerek solan bu güzel çiçeklerden geriye, koyu kırmızı renkli ve zehirli üzümsü meyveler kalır.

    Gene Avrasya'da çok yaygın olan ve ormanlarda yetişen hanımeli türlerinden biri (Lonicera periclymenum), çevresindeki öbür bitkilere sarılarak 5-6 metre yükseğe tırmanabilir. Bitki körpeyken ince ve yumuşak olan sarılıcı gövdesi yaşlandıkça odunlaşır ve kolayca kırılacak kadar sertleşir. Bütün hanımellerinde olduğu gibi bu türün yaprakları da ikişer ikişer karşılıklı olarak çıkar; morumsu çiçekleri ise dalların ucunda kümeler oluşturur.

Hanımeli Resimleri