Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Işınölçer

  • Okunma : 560

Işınölçer, Işık ışımasının mekanik etkisini gösteren aygıt. Sir William Crookes tarafından bulunmuş olan ışınölçer (radyometre de denir), bir yüzü gümüşle kaplanmış, öbür yüzü karartılmış ve düşey eksenli bir rotora bağlanmış eşit aralıklı dört kanatçıktan oluşur. Rotor, havası boşaltılmış kapalı bir cam kabın içine yerleştirilir. Bir güneş ışığı demeti bu düzeneğe yönlendirildiğinde, kanatçıklar eksen çevresinde döner. 

Olayın nedeni, kanatçıkların karartılmış yüzünün daha çok ışınım soğurmasıdır. Kabın içinde kalan hava molekülleri siyah ve gümüş renkli yüzlere eşit olarak çarpar, ama siyah yüzlerden daha çok ısı soğurarak daha büyük bir enerjiyle sekerler; bu da kanatçıkların dönmesine neden olur; siyah yüzler güneş ışığından uzaklaşır.

Gökbilimci ve fizikçi R.H. Dicke'in 1946'da geliştirdiği mikrodalga ışınımölçeri, çok daha karmaşık bir aygıttır; Güneş'ten, Ay'dan ve yıldızlardan gelen ışınımın ölçülmesi için, yakın dönemlerde de mikrodalgalı elektrik "gürültüsü"nün yeryüzünde ölçülmesi için kullanılmaktadır. Gerçekte, mikrodalga ışınımölçeri, ısınmış bir cismin yaydığı gürültüye benzer enerjiyi saptayan bir mikrodalgalı radyo alıcısıdır. Hiçbir kuramsal üst sıcaklık sınırı yoktur ve mutlak sıfırın üstünde 0,4 °C'a kadar, olan düşük sıcaklıklarda ölçümler yapılmıştır.