Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Öşür

  • Okunma : 323

Birçok eski topluluk arasında ekinlerinin ya da mal varlıklarının onda birini tanrılarına sunmak bir gelenekti ve bu gelenek öşür vermek olarak bilinirdi. Romalılar, Yunanlılar, Mısırlılar ve Babilliler’in hepsi de öşür verirlerdi. İncil de kralların, insanları koyun ve üzümlerinin onda birini vermeye zorladıklarından söz edilmektedir. Daha sonra Yahudiler din adamlarının geçimini sağlamak için öşür verdiler.

    Hıristiyanlık döneminde yasa zoruyla öşür ödemenin ilk örneği 765’te Fransa’da III. Pepin’in (Kısa) hükümdarlığı sırasında görüldü. Bunlar, piskoposlar, rahipler, kilise yapımı ve yoksul insanlar için yapılan ödemelerdi. İngiltere’de ise öşür ödemekle ilgili yasalar 10. yüzyılda çıkarıldı. Burada öşür yılda bir ödenirdi ve başlarda tahıl ya da tay, kuzu, yumurta gibi çoğalması olanaklı şeylerden oluşurdu. Sonradan bunların yerini para aldı.

    Baş gösteren hoşnutsuzlukların ardından İngiltere’de öşür parlamentonun çıkardığı bir yasa ile 1936’da kaldırıldı. Hükümet öşür sahiplerine büyük miktarda bir para ödedi ve öşür yükümlüleri bu parayı 60 yıllık bir dönem içinde geri ödediler.

    Öşür İslam devletlerinde de tarımsal üründen alman temel vergiydi. Osmanlı Devleti öşrü bölgelere göre onda birden beşte bire kadar çıkan farklı oranlarda uyguladı. İltizam usulünün yaygınlaşmasıyla köylüyü ezen ağırbir vergi durumuna gelen öşür 1925’te kaldırıldı.