AYNAK
Aynaklar leylek gibi uzun bacaklı ve uzun kıvrık gagalı kıyı kuşlarıdır. Büyük Okyanus’un güneyindeki adalar dışında kalan bütün ılıman bölgelerde 25’e yakın aynak türü yaşar.
Yiyeceklerini bataklıklarda, sığ göllerde ve koylarda arayan aynaklar aşağıya doğru kıvrılan ince uzun gagalarıyla çamurları karıştırarak buldukları küçük balıkları, kabuklu hayvanlan ve böcekleri yerler. Bacaklannı ve boyunlarını uzatıp bir süre kanat çırparak, sonra havada süzülerek uçan bu kuşlar genellikle kalabalık sürüler halinde kuluçkaya yatarlar. İnce dal parçalannı, çalı çırpı ya da sazlan sıkıca örerek yaptıkları yuvalannı genellikle ağaçların ve çalıiarın tepesine, bazen de yere kurarlar.
Türkiye'de kısaca aynak adıyia bilinen bayağı aynak (Plegadis falcinellus) kuzey ve güney yarıkürelerde geniş bir dağılım gösterir. Yumurtlama dönemi boyunca yanardöner morumsu yeşil renkte olan tüyleri uzaktan bakıldığında siyah gibi görünür . Kışı Afrika’da geçiren bu kuşlar mart sonunda yumurtlamak üzere Türkiye’ye gelir, Orta ve Batı Anadolu ile Trakya’daki belirli üreme bölgelerinde yavruladıktan sonra ağustos bitiminde Türkiye’den ayrılırlar. Bazı yörelerde ‘“çeltikçi” adıyla bilinen aynağm başlıca üreme bölgeleri Manyas, Ereğli ve Hotamış gölleri, Sultan sazlığı ve Meriç deltasıdır.
Siyah beyaz tüylü kutsal aynak (Threskiornis aethiopica) Eski Mısırlılar’ın kutsal saydığı kuşiardan biriydi. Ama bugün Mısır’da hemen hemen soyu tükenmiş olan bu kuş artık yalnızca Arabistan’ın güneyinde ve Afrika’da Sahra Çöiü'nün altındaki enlemlerde yaşar.
Ak aynak (Eudocimus albus) Kuzey Amerika’daki en yaygın aynak türlerinden biridir. Güney Amerika’nın tropik bölgelerinde yaşayan kızıl aynak (Eudocimus rubra) da bazen kuzeye göç ederek ABD’nin içlerine kadar sokulur.
Aynaklarm beslenme ve üreme bölgesi olan sulak alanlann kuruması, bazı türlerin soyunun azalmasına neden olmuştur. Örneğin bugün yalnızca Türkiye ile Fas’ta çok az sayıda örneği yaşayan kel aynak bunlardan biridir (bak. KEL AYNAK).
