Mercan
Mercanlar denizlerin sığ kesimlerinde biriken iskeletleriyle mercanadaları ve mercan resiflerini oluşturan omurgasız hayvanlardır. Denizşakayıklarına akraba olan mercan gruplarından yalnızca taş mercanları ada ve resif oluşturur. Bu mercanların sert iskeleti hemen hemen tümüyle kalsiyum karbonattan oluşmuştur.
Tek bir mercan polipi (mercan hayvanı), salgıladığı iskeletle desteklenmiş silindir biçiminde ve içi boş gövdesinin alt ucundan bağlı olarak yaşar. Serbest ucunu ise genellikle bir dokunaç çelengi çevreler. Koloni halinde yaşayan milyonlarca polipten geriye kalan iskeletler yeni polipler için uygun bir yüzey oluşturur vğ böylece kat kat gelişen iskeletlerden mercan resifleri ortaya çıkar.
Mercanların 2.000’i aşkın türü vardır. Bunların birçoğu biçimlerinden ötürü beyin mercanı, geyikboynuzu mercanı, yıldız mercanı, org mercanı ve mantar mercanı gibi adlar alır. Bir mercanın yaşam çevrimi polipin serbest ucundan bırakılan yumurtayla başlar. Akıntıların sürüklediği yumurtalardan çıkan kirpikli larvalar kısa bir süre sonra sert bir yüzeye sıkıca yapışarak polip biçimini alır. Yerine yeni yerleşen polip çok küçük bir deniz şakayığına benzerse de, hızla silindir biçimli iskeletini yapmaya girişir. Büyüyen polipin üzerinde gelişen tomurcuklar, koloni halinde yaşayan türlerde polipten ayrılmaz ve sonunda bu tomurcukların birbirine bağlı yüzlercesi futbol topu iriliğindeki bir mercan parçasını oluşturur.
Mercanlar ince uzun dokunaçlarının yardımıyla sudan planktonları süzerek beslenir. Poliplerin çoğu gün boyunca iskeletlerinin içine çekilir, gece olduğunda ise dokunaçlarını çevreye yayarak çiçeği andıran bir görünüm kazanır.
Akdeniz’de yaşayan kırmızı mercanın iskeleti mücevher ve çeşitli süs eşyalarının yapımında kullanılır. Dallanmış iskeletiyle bu mercanların görünüşü resif mercanlarından oldukça farklıdır. Akdeniz çevresinde yaşayan insanlar binlerce yıl öncesinden başlayarak kırmızı mercanları Hindistan ve Çin gibi çok uzak ülkelere pazarlamışlardı. Romalılar ise boyunlarına mercan parçası astıkları çocuklarının tehlikelerden korunacağına, mercan takarak hastalıkların önleneceğine ya da geçeceğine inanıyorlardı.
