Bilgi Diyarı

Aşağıdaki Kutu ile Sonsuz Bilgi Diyarı'nda İstediğinizi Arayabilirsiniz...

Coğrafi Tanımlar

Coğrafi Tanımlar Kategorisine Ait Konular

Ada Nedir?

Ada Nedir?, Çevresi, bütünüyle suyla çevrili kara parçası. Adaların boyutları çok büyük kara parçalarından küçük ırmak adacıklarına ya da mercan adacıklarına kadar değişebilir.

Adveksiyon

Adveksiyon, Atmosferin bir ya da birden çok bileşeninin -sıcaklık, nem ya da hava kirliliği- yatay (bazen de dikey) hava hareketlerinden etkilenmesi süreci.

Agulhas burnu

Agulhas burnu, Afrika kıtasının en güney noktası. Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Kap eyaletinde yer alan Agulhas burnu

Akdeniz Bölgesi

Akdeniz Bölgesi, Türkiye'nin yedi coğrafi bölgesinden, Akdeniz'e komşu olanı. Adını komşu olduğu denizden aldığı gibi, özelliklerini de bu komşuluktan alır.

Amazon

Amazon, Dünyanın, insanların yaşamına en elverişsiz dolayısıyla de en az tanınan bölgelerinden biri olan Amazon bölgesi

Aşınma ve Tortullaşma

Aşınma ve Tortullaşma, Yer yüzeyinin bir bölgesindeki kayaç gereçlerinin koparılması, taşınması ve biriktirilmesi işlemlerinin tümü. Gereçler, çoğunlukla

Atmosfer

Atmosfer, Gezegenleri, özellikle de Yer'i çevreleyen gaz örtüsü. Atmosfer gezegen yüzeyinde gerçekleşen çevre olaylarında son derece etkilidir

Aşınma çevrimi

Aşınma çevrimi, Taze toprak yüzeyinin aşınma etkilerine uğramasıyla başlayan ve toprak ana tabakasına indirgenince

Atlas

Atlas, Belirli bir alanı ya da bütün dünyayı göstererek, coğrafya, astronomi, dil bilim, vb. bir ya da birkaç konuyu açıklamak için hazırlanmış haritalar derlemesi. Coğrafya atlasları

Batı rüzgarları

Batı rüzgarları, Kuzey yarıkürede ve Güney yarıkürede, 30° ve 60° enlemleri arasında esen

Başlangıç meridyeni

Başlangıç meridyeni, 0°00'00' boylamı. Londra'da eski Greenwich gözlemevinden geçen (Greenwich meridyeni de denir) başlangıç meridyeni

Alüvyon yelpazesi

Alüvyon yelpazesi, tortuların herhangi bir su akıntısı ile taşınması sırasında ortaya çıkan bir kesinti nedeniyle akıntının ağzında

Andezit

Andezit, İnce taneli, gri ile siyah arası renkte, püskürük yerli kayaç. Andezit porfiri bir plajiyioklaz ana kalıbı içinde, feldispat, vb. silikat mineralleri

Bankiz

Bankiz, Tuzlu deniz suyunun donması sonucu oluşan buz tabakası. Çeşitli biçim, boyut ve yaşta buz parçaları içeren bankiz

Biyosfer

Biyosfer, Yeryüzünün 8-10 km üstünü ve birkaç metre altını içeren, içinde canlı organizmaların yaşadıkları kuşak

Biyom

Biyom, Biyofserin (üstünde yaşamın sürdüğü bütün dünya) aynı iklim koşullarının ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş bölümlerini

Bitki dağılımı

Bitki dağılımı, Bitki örtüsü yeryüzünde belirli kurallara göre dağılım gösterir. Bu kuralları belirleyen etmenler iklimsel

Arktika

Arktika, Dünyanın en kuzey bölgesi. Merkezi Kuzey kutbu olan Arktika, Kuzey Buz Denizi, Kuzey Amerika ve Avrasya'nın en kuzey bölümleri ve iki kıtanın kuzey

Boylam

Boylam, Yeryüzünün herhangi bir yerinde, bu yerin meridyeninden geçen düzlem ile Greenwich'ten geçen başlangıç

Bozkır

Bozkır, Kesintili biçimde uzanan kurakçıl buğdaygillerden oluşan, yarı kurak bölgelere özgü bitki oluşumu

Devonyen Dönemi

Devonyen Dönemi, Birinci Zaman'ın günümüzden yaklaşık 390-340 milyon yıl öncesini kapsayan dördüncü dönemi

Doğu Afrika rift sistemi

Doğu Afrika rift sistemi, Doğu Afrika'da seyrek biçimde birbirine bağlanmış rift vadileri dizisi (rift, "yarık, çatlak" anlamına gelen bir yerbilim terimidir)

Doldrums

Doldrums, Ekvatorda çeşitli rüzgârların ve okyanus akıntılarının görüldüğü alçak basınç bölgesi

Doğu Anadolu Bölgesi

Doğu Anadolu Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden en büyüğü. Adının da belirttiği gibi Anadolu yarımadasının doğu kesiminde yeralan

Egzosfer

Egzosfer, Dünya atmosferinin 450-600 km yüksekliğin ötesinde bulunan en dış bölümü. Bu bölgedeki atmosfer gazlarının atomları

Enlem

Enlem, Yerkürenin belirli bir noktasının ekvatora göre uzaklığını belirten çizgi. Enlemler (ya da paraleller)

Ege Bölgesi

Ege Bölgesi, Türkiye'nin 7 coğrafi bölgesinden biri. Anadolu Yarımadası'nın batısında yer alan, adı batıda açıldığı Ege denizinden kaynaklanan

Ekvator

Ekvator, Yerkürenin çevresini kutuplara eşit uzaklıkta çevirdiği varsayılan düşsel çember. Ekvator çizgisi yerküreyi iki yarıküreye ayırır

Feldispat

Feldispat, Dünyanın dış bölümünü oluşturan yerkabuğunda en bol ve en yaygın bulunan mineraller grubu.

Fön

Fön, Havanın bir engebeyi geçtikten sonra çökmesiyle oluşan sıcak ve kuru rüzgâr. Kalın hava tabakaları, dağları aşarken

Ferrel hücresi

Ferrel hücresi, Alçak basınç kümesi tipi. Atmosfer dolaşımıyla ilgi modellerde kullanılan Ferrel hücresi

Fiyord

Fiyord, Bir kıyıda uzun, derin, kenarları yüksek yalıyarla çevrili deniz girintisi. Bazıları karaların iç kesimlerine doğru birkaç kilometre sokulabilen fiyordlar

Batı Avrupa

Batı Avrupa, Avrupa'nın batıda Atlas okyanusu, kuzeyde Kuzey Buzdenizi, güneyde Akdeniz

Batı Afrika

Batı Afrika, Afrika'nın kuzeyde Büyük Sahra, güneyde ve batıda Atlas okyanusuyla sınırlı olan batı çıkıntısının güney

Bazalt

Bazalt, Yer kabuğundaki kayaçların en çok bulunanı. Koyu renkli, yoğun, sert kayaçlar olan bazaltlar genellikle tek billurları

Gayzer

Gayzer, Zaman zaman çok yükseklere kükürtlü su fışkırtan sıcak su kaynağı. Gayzer adı yaklaşık

Fraunhofer tayf çizgileri

Fraunhofer tayf çizgileri, Güneşin ve öbür yıldızların tayfında gözlenen siyah tayf çizgileri.

Fümerol

Fümerol, Yerkabuğunda lav akıntılarından yayılan buhar ve gazların açığa çıktığı

Krater gölleri

Krater gölleri, Sönmüş yanardağ kraterlerinde oluşmuş gölleri belirten coğrafya terimi.

Körfez ve koy

Körfez ve koy, Denizin kıyılarda yaptığı girintilere verilen ad. Genellikle girinti büyükse "körfez"

Güney kutbu

Güney kutbu, Yer'in kendi çevresindeki dönme ekseninin güney uç noktası.

Güneydoğu Asya

Güneydoğu Asya, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana Çin'in güney kesimi ile Hindistan yarımadasının doğu kesimini belirtmede kullanılan coğrafya terimi

Haliç

Haliç, Kıyı çizgisinde derin girintiler oluşturan ırmak ağzı. Haliçler genellikle, ırmak vadilerinin deniz yükselmesi (ya da toprak çökmesi)

İklim

İklim, Belirli bir yerde coğrafi etmenlerin değiştirdiği ya da tamamladığı meteoroloji olaylar bütünü

İkinci Zaman

İkinci Zaman, Günümüzden yaklaşık 230 milyon-65 milyon yıl öncesini kaplayan yerbilim zamanı. Yunanca "orta yaşam" anlamına gelen

Ilıman iklim

Ilıman iklim, Orta enlemlerde egemen olan iklim. İklimbilimsel bir kavram olarak ılıman iklim terimi, mevsimden mevsime büyük sıcaklık değişiklikleri görülmeyen

Ilım

Ilım, Tutulum ile gök ekvatorunun kesiştiği iki noktayı belirten terim.

İskandinavya

İskandinavya, Avrupa'nın kuzey kesiminde İsveç, Norveç, Danimarka ve Finlandiya ile İzlanda

Aşınma

AŞINMA, Aşınma ya da erozyon, toprağın ve kayaların don ya da buzlanma, rüzgâr ve su etkisiyle ufalanarak zamanla başka yerlere sürüklenmesidir.

Bataklık

BATAKLIK VE TURBALIK, Suya boğulmuş, alçak ve çamurlu alanlara genel olarak bataklık denir.

Yağmur

Yağmur atmosferdeki su buharının yoğunlaşması ile oluşan doğa olayına verilen addır.Yeryüzündeki suyun büyük bölümü sürekli olarak yer ve hal değiştir

Yağmur Ormanları

Ekvatorun her iki yanında, yaklaşık olarak 10° kuzey ve güney enlemleri arasında kalan bölgeler genellikle yağmur ormanları ya da tropik yağmur orman

Yanardağ

Dünya’nın iç kesimlerindeki erimiş kayaçların yüzeye çıktığı yere yanardağ ya da volkan denir. Bu tür yerler, her zaman olmasa da genellikle dağ biçim

Yayla

Yayla, vadilerle yarılmış düz ya da hafif dalgalı, genellikle çevresinden yüksek bir yüzey biçimidir. Düz olması yaylayı tepe ve dağlardan, yüksek olm

Yeryüzünün Kırık ve Kıvrımları

Yeryüzünün pek çok kesiminde kayaçlar, yerkabuğunu sıkıştıran kuvvetlerin etkisiyle bükülmüş ve kıvrılmıştır. Bu bükülme ve kıvrılmalar sonucunda o

ANAFOR

Deniz ya da ırmak sularının bir eksen çevresindeki dönme hareketine anafor denir. Denizlerdeki anaforların nedeni genellikle ters yönlü gelgit dalgala

Vaha

Vaha, çöllerdeki verimli alanlara denir. Çöl yakınlarında akan ırmaklar çoğu kez toprağın altında gözden kaybolur; ama bu akarsular kumların altındaki

Tayga

Tayga, Avrupa ve Asya’nın kuzeyindeki soğuk ve ağaçsız tundraların güneyinde uzanan geniş orman kuşağının Rusça adıdır. Kuzey Amerika’da da geniş bir

ARAS IRMAĞI

Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Erzurum ilinin güneyindeki Bingöl Dağı’nın kuzey yamaçlarından doğar. Türkiye, İran ve SSCB topraklarında akarak Hazar Deniz

AY VE GÜNEŞ TUTULMASI

Ay Dünya nin çevresinde dolanırken Dünya’nm gölgesine girerse Güneş’ten gelen ışınlan alıp yansıtamayacağı için karanlıkta kalır. Bu olaya Ay tutulm

Tundra

Tundra, Kuzey Amerika, Avrupa ve Rusya’da bulunan, ağaç yetişmeyecek kadar soğuk ve rüzgârlı olan geniş düzlükler için kullanılan bir sözcüktür. Tundr

Sarkıt ve Dikit

Sarkıt ve Dikit, mağaralarda oluşan mineral çökellerinin iki farklı biçimidir. Sarkıtlar mağaraların tavanından ya da duvarlarından aşağı doğru sarkar

BÜYÜK RİFT VADİSİ

Doğu Afrika Rift Vadisi olarak da bilinir. Afrika’nın güneydoğusunda Mozambik’ten Doğu Afrika’nın dağlık bölgelerine kadar uzanır ve burada iki kola

Orman

Ağaçlarla kaplı geniş alanlara orman, ormanın küçüğüne koru denir. Boylu ağaçların aralıklı bulunduğu yerler ağaçlık, çalılar ve yaklaşık 5 metreyi aş

Ova

Ova, denizden yüksekliği genellikle birkaç yüz metreyi geçmeyen, geniş bir alana yayılmış toprak yüzeylere denir. Antarktika dışındaki tüm kıtalarda o

Maki

Maki, Akdeniz ikliminin egemen olduğu bölgelere özgü, ortalama 1-2 metre boyundaki küçük ağaç ya da çalıların oluşturduğu bitki örtüsüdür. Bu bitki ör

Mangrov

Tropik bölgelerdeki çamurlu kıyılarda, ırmak ağızlarında ve bataklıklarda sık ormanlar oluşturan tropik ağaç türlerine ve oluşturdukları bu ormanlara

Mercanada

Mercanada, okyanusların açığında, bazen kıyıdan binlerce kilometre ötede bulunan bir tür mercan kayalığı ya da resifidir. Bütün mercan kayalıkları gib

Mercan Resifi

Mercan Resifi ya da mercan kayalıkları denizlerin sığ kesimlerinde biriken mercan iskeletleriyle oluşur. Ama uzunluğu bazen yüzlerce kilometreyi bulan

Çağlayan

Bir akarsu dik bir yamaçtan aşağıya dökülürken, bir süre sonra bir çağlayan ya da daha büyük olan çavlana dönüşebilir. Irmak sert kayaçları aşındıram

Çığ

Çığ, dağ yamacından aşağı doğru büyük bir hızla kayarak, önüne gelen her şeyi ezen ve süpüren büyük bir kar kütlesidir. Dağların eteklerine kurulmuş k

Muson

Muson, yazın denizden karaya, kışın ise karadan denize doğru, düzenli olarak esen mevsimlik rüzgâr sistemidir. En çok Hindistan ve Çin’de etkili olan

Kumul

Kumul, doğal kum tepeleridir. Az yağış alan bazı yerlerde toprak kurur ve çok küçük toz parçacıkları rüzgârla sürüklenip gider. Rüzgârın kaldırıp götü

Çiy, Kırağı Ve Don

Ilık ve durgun gecelerde ya da sabahın erken saatlerinde havadaki su buharı toprağın, bitkilerin ve açıktaki öbür nesnelerin üzerinde yoğunlaşarak çi

Magnetik Kutuplar

Bir magnetik pusulanın iğnesi, Dünya’nın neresinde olursa olsun her zaman kuzey-güney doğrultusunu gösterir. İğnenin kuzeye bakan ucunun gösterdiği no

Mağara

Mağara, kayalık yamaçlarda ya da kıyılardaki kayalıklarda bulunan derin doğal oyuklara denir. Kıyılardaki mağaralar genellikle dalgaların çarpmasıyla

İndus Irmağı

İndus Irmağı, dünyanın en uzun ırmaklarından biridir. Tibet’in güneybatısından doğan İndus Irmağı 4.900 metre yükseklikten hızla akarak Himalayalar’

Kar

Havadaki su buharının donarak tüye ya da iğneye benzeyen buz kristallerine dönüşmesiyle kar oluşur. Düzgün altıgen geometrik biçimlerdeki kristaller b

Kayaç

Yerkabuğunu oluşturan katı madde kütlelerine kayaç denir. Kayaçlar minerallerden oluşur; mineraller, belirli bir kristal yapısına sahip, doğal kimyasa

Kaynak

Kaynak, yeraltındaki suların yeryüzüne çıktığı yerdir. Birçok ırmağın başlangıç noktası kaynaklardır ve pek çok insan su gereksinmesini kaynaklardan k

Göl

Göl, kara ile çevrili büyük su birikintilerine denir. Sular yerkabuğu üzerindeki kapalı havzalarda birikerek gölleri oluşturur. Göller yağmur, akarsul

Dönenceler

Ekvatorun kuzeyinde ve güneyinde, tıpkı ekvator gibi gerçekte var olmayan iki düşsel çizgi daha uzanır: 23 derece 27 dakikalık kuzey enleminden geçen

Höyük

Höyük, çok eski zamanlarda aynı yerde kurulan yerleşim yerlerinin kalıntılarının üst üste gelmesiyle oluşan tepedir. Höyüklerin yükseklikleri 1 metre